قدیمی‌ترین بنای تاریخی کاشان چیست؟

کاشان دارای جاذبه‌های فراوانی است، در این میان با ما همراه باشید تا بدانیم قدیمی‌ترین بنای تاریخی کاشان چیست.

مساجد همچون سایر بناهای مذهبی، اولین هسته شکل‌گیری اجتماعات کوچک و بزرگ محسوب می‌شوند؛ چراکه به‌عنوان نمادی از باورهای مشترک اعضای جامعه، روح هم‌بستگی و اتحاد را برای سازندگی و فعالیت بیشتر تقویت می‌کنند. مسجد جامع کاشان که از آن با نام مسجد جمعه نیز یاد می‌شود، یکی از جاهای دیدنی کاشان است که با ارزش تاریخی خود، در میان فهرست آثار ملی ایران نیز به‌چشم می‌خورد. مسجد جامع کاشان یا همان مسجد جمعه‌، یکی از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی کاشان است که قدمت آن به دوران سلجوقیان بازمی‌گردد. گفته می‌شود بنای این مسجد قبل از اسلام آتشکده بوده است؛ اما بعد از ایمان آوردن مردم به دین اسلام، آن را تبدیل به مسجد کرده‌اند. مسجد جامع کاشان در خیابان بابا افضل، محله‌ میدان کهنه در کوچه‌ شهیدان دقیقی قرار گرفته است.

قدمت مسجد جامع کاشان

با توجه به مطالعاتی که کارشناسان درباره ی مسجد جامع کاشان انجام داده اند و لایه برداری هایی که انجام شده در گچبری های محراب این مسجد نیز دریافته اند که قدمت آن به دوره سلجوقیان باز می گردد و آثار و تزئینات آن متعلق به دوره ی آل بویه است. در شبستان در شبستان تابستانی این بنا که در زیر شبستان زمستانی قرار دارد، طرحهای بسیاز زیبای کاشیکاری دیده می‌شود و در کف این شبستان آثاری از کوره‌های پخت ظروف چینی به وسیله کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در گذشته کشف شده است.

این بنا دارای گنبد آجری است که احتمالاً پس از زلزله معروف سال ۱۱۹۲هجری قمری که ‌این مسجد آسیب فراوانی دید، به وسیله «عبدالرزاق خان کاشی» به صورت اساسی تعمیر و این موضوع در کتیبه خط ثلث در زیر گنبد مسجد به سال ۱۲۰۷ هجری قمری نیز مشخص شده است. این بنا که خود بسیار قدیمی است و قدمتی طولانی دارد بر روی بنایی کهنسال تر نیز بنا شده است، قدمت این بنا را برخی به دلیل آثار کوره های بخث سفال و سایر فضاهای کاوش شده در زیر شبستان آن مربوط به دوره اسلامی می دانند.

بر اساس روایات تاریخی موجود این مسجد به دستور صفیه خاتون دختر مالک اشتر نیز ساخته شده است. یکی از مواردی که باعث شده این مسجد مورد توجه قرار بگیرد دارا بودن دو قله است. به گفته بسیاری از کاشناسان تاریخی یکی از این قبله ها به دلیل رعایت نشدن جهات دقیق قبله از عمد تخریب شده و آثار گچبری بسیار نفیسی بوده که به دلیل اینکه برای نمازگزاران دچار اشتباه نشوند محراب دیگری در نزدیکی همان محراب ساخته‌ اند اما مردم عامی اعتقاد دارند که این محراب به طرف بیت المقدس بوده و بعد از اینکه قبله در سال دوم هجرت تغییر یافت این محراب خراب شده است.

معماری و بازسازی مسجد جامع کاشان